Voor veel dieren is het einde van het jaar een stressvolle periode. De angst voor harde geluiden kan ontstaan doordat het dier hevig schrikt van het plotselinge harde geluid. Het vluchten of weg willen kruipen is instinctief een manier van overleven. Weg van dat gevaar! Het gehoor van onze viervoetige huisgenoot is veel beter dan dat van ons; geluiden horen zij veel intenser. Vuurwerkknallen kunnen voor veel angst en stress zorgen. Drukte rondom de feestdagen, geuren, licht en andere veranderingen in de omgeving spelen ook een rol.

Katten kunnen gaan trillen en zich proberen te verstoppen. Sommige dieren doen zelfs hun behoefte in huis, omdat ze te bang zijn om naar buiten te gaan.

Als deze stress voor vuurwerk niet wordt behandeld kan het elk jaar erger worden. Het dier kan ook angst gaan ontwikkelen voor harde geluiden in andere situaties het gehele jaar door, waardoor het continu stress heeft.

Wat kunt u doen?

Trainen

Medicatie rond de jaarwisseling is een optie, maar uw huisdier is er meer bij gebaat dat u hem/haar leert af te komen van de angst. Het gebruik van een geluids-cd of website met vuurwerkgeluid, voor het hertrainen van angst voor geluiden, is wetenschappelijk aangetoond als zinvol hulpmiddel. Het is bij trainen wel belangrijk dat u op tijd begint, weken of zelfs maanden voor de jaarwisseling, afhankelijk van de mate van angst van het dier.

Voor het laten wennen aan vuurwerkgeluiden kunt u het volgende doen: Geef uw kat iets heel lekkers waar hij of zij een poosje mee bezig is. Terwijl uw kat daarmee bezig is, zet u de geluidsCD aan op een dermate zacht niveau dat u geen stresssignalen ziet bij uw dier. U kunt ook met uw kat spelen, net wat het dier leuker vindt. Langzaam gaat u het geluidsniveau opvoeren. De valkuil is dat het geluidsvolume te snel wordt opgevoerd.

Daarna wordt de training ook opgebouwd met andere prikkels die ook angst veroorzaken bij uw kat (bijvoorbeeld onweer).

Afhankelijk van de mate van angst kan de training ondersteund worden met medicatie, voedingssupplementen, een speciaal dieet of andere natuurlijke middelen.

Het trainen d.m.v. een geluids-CD is voor alle diersoorten te gebruiken!

Feromonen en voedingssupplementen

Feromonen zijn signaalmoleculen en worden door leden van dezelfde diersoort gebruikt om te communiceren. De feromonen worden door een eigen apart zintuig, het zogenoemde “Vomeronasaal Orgaan” (VNO), in de neus waargenomen. Het VNO stuurt direct een signaal naar de hersenen door. Feromonen zijn onzichtbaar, vrijwel geurloos, en werken onbewust op mens en dier. Door gebruik te maken van feromonen kunnen gedragsproblemen bij dieren worden behandeld.

Feliway®verdamper bij de kat

Wanneer een kat zich prettig voelt, wrijft hij met zijn kop langs meubels of hoeken en laat hierbij een gezichtsferomoon achter. Deze plekken/objecten worden door katten als veilig of geruststellend ervaren.
Feliway® is een kopie van dit gezichtsferomoon van de kat. Door Feliway® als verdamper te gebruiken tijdens de jaarwisseling helpt u de kat zich prettiger en veiliger te voelen in de eigen omgeving. Feliway  kan het beste minimaal 1 week voorafgaand aan oudjaarsdag ingezet worden.

Zylkène®

Zylkène kan uw hond of kat helpen om te gaan met veranderingen of met ongemakkelijke leefsituaties, zoals vuurwerkangst tijdens oud en nieuw. Het is een voedingssupplement dat alpha-casozepine bevat, dat zorgt voor een ontspannen gevoel, zonder dat het dier suf wordt. Het kan ondersteuning bieden tijdens de training of op de oudjaarsavond zelf.
Bij voorkeur wordt er in november of begin december opgestart en het mag door de voeding gegeven worden.

Telizen®

Telizen kan een bijdrage leveren aan de vermindering van angst voor vuurwerk van hond of kat. Telizen bevat de werkzame stof L-theanine. Dit aminozuur komt van nature voor in groene thee en geeft via een drietal wegen het signaal ‘ontspanning’ af op hersenniveau. Het is een smakelijke tablet en wordt vaak uit de hand genomen. Maar het mag ook door de voeding gegeven worden. Bij voorkeur wordt er in november of begin december opgestart.

Hulpmiddelen

Thundershirts en TOP-shirts zijn een hulpmiddel bij o.a. vuurwerkangst bij hond en kat. Het werkt door het aanbrengen van druk op het lichaam, waardoor het dier rustig wordt. Het werkt volgens hetzelfde principe als inbakeren bij baby’s. Dieren moeten vaak wel even wennen aan het shirt. Het is niet geschikt voor alle katten.

Medicatie

Medicatie kan helpen uw kat te ondersteunen om beter om te gaan met de harde knallen en vuurwerk. Het kan de angst echter niet volledig wegnemen of oplossen. Uw dier zal zich mogelijk nog steeds willen verstoppen. Laat hem of haar dan (zie verder in de tekst).

Volgens de wet zijn wij verplicht een geregistreerd diergeneesmiddel voor te schrijven wanneer mogelijk. Voor katten is er 1 diergeneesmiddel geregistreerd voor angst. Dat is Bonqat®. Alleen als dit middel niet werkzaam blijkt te zijn of er zijn medische redenen om het niet te geven, mag een ander middel gegeven worden, een middel geregistreerd voor honden.

Bonqat®

Bonqat® (pregabaline) is een geregistreerd angstremmend medicijn voor katten. Het is een vloeistof welke 1.5 uur voor de angst opwekkende prikkel gegeven kan worden. Het effect kan 7 uur aanhouden. De veiligheid van het diergeneesmiddel is niet bewezen bij katten met een gewicht van minder dan 2 kg, jonger dan 5 maanden of katten ouder dan 15 jaar. In dat geval is het uitsluitend te gebruiken overeenkomstig de baten/risicobeoordeling door de behandelende dierenarts.
De veiligheid van het diergeneesmiddel is alleen bewezen bij gezonde katten of katten met een milde
systemische ziekte. Het is niet bewezen bij dieren met matige of ernstige systemische ziekten bv.
matige tot ernstige nier-, lever- of cardiovasculaire ziekten. Ook dan uitsluitend te gebruiken overeenkomstig de baten/risicobeoordeling door de behandelende dierenarts.

Sileo®

Sileo is een product dat in 2016 op de markt is gekomen. Het is geregistreerd voor gebruik bij honden met acute angst en stress die samenhangt met geluid, zo ook geluid door vuurwerk. Het is een gel dat op het bekslijmvlies van het dier (achterin de wangzak) toegediend moet worden. Het maakt het dier minder gevoelig voor geluid en remt angst. Zie www.sileodog.com. Sileo® mag niet gegeven worden aan dieren met ernstige lever- of nierfunctiestoornissen en bij ernstige hart- en vaatziekten. Sileo® is niet geregistreerd voor de kat, maar het bevat het middel dexmedetomidine dat al decennia (in veel hogere dosering) voor narcoses bij de kat wordt gebruikt. Wanneer een kat, zonder lever-, nier- of hartproblemen, het toedienen in de wangzak toe laat is dit een geschikt middel. Wanneer dit middel niet geschikt is door genoemde redenen, dan zijn er alternatieven:

Clomicalm®

Clomicalm® is geregistreerd voor verlatingsangst bij de hond. Bij een al angstige hond zou bij trainingen een eventuele ondersteuning van Clomicalm® kunnen helpen, aangezien de werkzaamheid hiervan bij angst wetenschappelijk is aangetoond. Dit is echter alleen zinvol als u op tijd hiermee begint, want de effecten van Clomicalm® zijn pas na enkele weken te verwachten. Het maximale effect is na 8 weken te verwachten. Er is ervaring met het gebruik van Clomicalm® bij de kat, maar wel in een lagere dosering dan bij de hond. Clomicalm® wordt afgeraden bij epilepsie en dieren met hart- of vaatproblemen.

Gabapentine

Gabapentine wordt voorgeschreven als een pijnstiller, vooral bij neurogene pijn. Bij katten werkt het ook rustgevend en angstremmend en daarom wordt het ook gebruikt bij vuurwerkangst (en bezoeken aan de dierenarts!).

Alprazolam

Dit is een middel dat zowel angstremmend als rustgevend werkt. Het is een humaan medicijn (op de markt voor mensen) en niet geregistreerd voor het gebruik bij dieren. De afgelopen jaren hadden we geen alternatief middel dat wel geregistreerd was voor dieren en daarom werd dit middel veel ingezet bij dieren. Inmiddels zijn er wel diergeneesmiddelen en wordt alprazolam alleen bij uitzondering, wanneer de diergeneesmiddelen om een of andere reden niet geschikt zijn ingezet. Er kan al enkele dagen voor de jaarwisseling mee gestart worden.
Elk dier reageert anders op dit middel, dus het is handig om bij dit middel op uiterlijk 30 december vast uit te proberen hoe een dier er op reageert.

(Acepromazine (Vetranquil of Tranqoral))

In het verleden werd er vaak Acepromazine ingezet bij vuurwerkangst bij honden en katten, maar van dit middel is gebleken dat het uitsluitend verdovend werkt en het dier juist gevoeliger maakt voor geluid. Het dier hoort dus veel méér en hardere (vuurwerk) geluiden, maar kan niet wegrennen of verstoppen omdat “zijn poten het niet meer doen”.
Dit is dus GEEN goed middel om in te zetten tijdens oud en nieuw!

(Diazepam)

Diazepam werkt angstremmend, maar ook versuffend. De angstremmende werking is minder goed dan van alprazolam. Er zijn aanwijzingen dat diazepam bij katten leverproblemen kan veroorzaken.

De aanloop naar de jaarwisseling

• Maak verschillende verstopplekken in de ruimte waar uw dier het liefst verblijft. het liefst op een plek waar het geluid het minst goed te horen is, niet bij een deur of raam.
• Bedek de verstopplek met een deken om geluiden te dempen.
• Geef iets lekkers in de verstopplek zodat het een fijne, veilige plek wordt. Kauwen werkt stress verlagend.
• Heeft u meerdere dieren? Zorg ervoor dat elk dier een goede verstopplek heeft.
• Zorg bij katten voor voldoende kattenbakken, helemaal bij buitenkatten. 1 bak meer dan dat er katten zijn! Vul voor een buitenkat, die niet graag binnen op de bak gaat, de bak eens met grond uit de tuin.
• Sluit alle ramen, deuren en kattenluikjes (bij voorkeur een dag van tevoren).
• Doe de gordijnen dicht, het licht aan en de radio of cd-speler aan (let op! Gebruik een radio/tv zender zonder vuurwerk om 0.00 uur)
• U mag uw dier gerust stellen door hem of haar bij u te nemen, te aaien en rustig toe te spreken. Het is niet verstandig om onrustig, druk en bang te reageren. Doe iets waar u zelf ook rustig van wordt, zodat u de rust op uw dier overbrengt. Een voerpuzzel is ook een goede manier om met uw kat bezig te zijn tijdens Oud en Nieuw.

Dieren die buiten leven, denk hierbij aan konijnen of vogels.

Zet bij voorkeur het hok tijdelijk in een schuur of garage. Is dit niet mogelijk, zorg er dan in ieder geval voor dat het hok goed afgesloten is en/of bedekt met een (brandwerende!) deken, denk hierbij wel aan voldoende zuurstof toevoer!
Geef ook deze dieren afleiding door iets lekker te geven.
Maak voor de konijnen een lekkere voerbal waar ze even mee bezig zijn en zorg voor voldoende plekjes om lekker weg te kruipen, ook voor vogels kun je verspreid door het hok lekkers hangen.

Hebt u naar aanleiding van het bovenstaande nog vragen, bel op nummer 0182-511215 of loop gerust even binnen op werkdagen tussen 9.00 en 19.30 uur.

Het team van Dierenkliniek de Paltrok